Shinkichi George Tajiri

Shinkichi Tajiri was een Nederlands-Amerikaanse beeldhouwer van Japanse afkomst. Hij hield zich bezig met schilderen, fotograferen en filmmaken. Tajiri werd geboren in een arbeiderswijk van Los Angeles, als vijfde van zeven kinderen van Ryukichi Tajiri en Fuyo Kikuta die in 1906 en 1913 vanuit Japan naar de Verenigde Staten waren geëmigreerd. In 1936 verhuisde het gezin naar San Diego. In 1940 kreeg hij van Donal Hord zijn eerste lessen in beeldhouwen. In 1942 werd Tajiri met veel andere Amerikanen van Japanse afkomst opgesloten, aanvankelijk in de paardenstallen van Santa Anita Racetrack en vervolgens in het concentratiekamp Poston 3 in Arizona. Een jaar later meldde hij zich als vrijwilliger voor het leger en werd hij naar Italië uitgezonden. In 1944 raakte hij gewond en werd verpleegd in een ziekenhuis in Rome. In Mannheim had hij zijn eerste tentoonstelling. Begin januari 1946 werd Tajiri gedemobiliseerd, waarna hij zich bij zijn moeder en zuster in Chicago voegde. Hij nam een baantje bij een antiquair en studeerde aan het Art Institute of Chicago. Uit protest tegen de behandeling van zijn bevolkingsgroep tijdens de oorlog verliet Tajiri de Verenigde Staten in 1948. Hij vestigde zich dat jaar in de wijk Montparnasse in Parijs. Hij studeerde bij Ossip Zadkine, Fernand Léger en daarna een jaar aan de Académie de la Grande Chaumière. Hij ontmoette, na het mislukken van zijn eerste huwelijk, de Nederlandse beeldhouwster Ferdi Jansen met wie hij in 1956 naar Amsterdam verhuisde. In 1962 vestigde het gezin, dat inmiddels twee dochters telde, zich in kasteel Scheres te Baarlo. Jansen overleed in 1969, waarna Tajiri in 1976 voor de derde maal in het huwelijk trad. In 1949 kwam Hij kwam in aanraking met de Cobra-groep en exposeerde met hen in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Zijn eerste tentoonstelling, sinds hij zich in 1956 in Nederland had gevestigd, vond plaats op de buitenplaats Hofwijck in Voorburg. Daar exposeerde hij samen met Wessel Couzijn en Carel Visser, onder auspiciën van De Nieuwe Ploeg. In 1959 richtte hij, samen met Couzijn, Hans Verhulst, Ben Guntenaar en Carel Kneulman, de Groep Amsterdam op. Tajiri werd uitgenodigd voor deelname aan documenta II (1959), documenta III (1964) en documenta IV (1968) in de Duitse stad Kassel. Van 1969 tot 1989 was Tajiri hoogleraar aan de Hochschule für Bildende Künste in Berlijn. Tot Tajiri's bekendste werken behoren de vier monumentale gietijzeren Wachters op de stadsbrug in Venlo, onthuld door koningin Beatrix. Inclusief de sokkel zijn die beelden, waarin de kunstenaar zijn aversie tegen agressie en geweld verwoordde, 9 meter hoog. In 2007 werd Tajiri benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij heeft in de gehele wereld tentoonstellingen gehad en vertegenwoordigde Nederland eveneens op de Biennale in Venetië.